Long Sơn vốn là vùng cửa sông hiền hòa, nơi người dân bao đời gắn bó với các nghề mưu sinh từ biển.
Vài chục năm trở lại đây, việc treo hàu trên những bè nổi không chỉ giúp người dân đảm bảo cuộc sống, mà còn trở thành điểm nhấn thu hút du khách đến trải nghiệm. Từ một nghề giản dị, nuôi hàu dần được biết đến như thương hiệu riêng của vùng đất này.
Long Sơn những bè hàu mọc lên giữa sông nước
Nhắc đến Long Sơn, người ta dễ hình dung một vùng nước mặn lợ quanh năm, nơi hai con sông Chà Và và Dinh giao nhau trước khi đổ ra biển. Nhờ nguồn nước giàu phù du và độ mặn ổn định, vùng này trở thành nơi lý tưởng để nuôi hàu. Bởi vậy, chỉ cần đứng trên cầu nhìn xuống, ai cũng sẽ thấy vô số bè tre, bè gỗ được neo sát nhau như một “làng nổi” thu nhỏ.
Hàu phát triển mạnh tại đây vì sự thuận lợi tự nhiên: dòng nước chảy đều, thức ăn dồi dào và môi trường ít bị tác động. Nhờ đó, hàu Long Sơn có hương vị ngọt, đậm và được thị trường ưa chuộng. Không chỉ phục vụ người dân địa phương, hàu nơi này còn được đưa đi nhiều vùng, trở thành đặc sản quen thuộc trong các quán ăn, nhà hàng.
Người dân treo những miếng thể xuống nước, để hàu bám vào và lớn dần theo từng tháng. Công việc nghe đơn giản nhưng đòi hỏi sự kiên trì: kiểm tra dây treo, vệ sinh bè, theo dõi con nước… Tất cả hòa thành nhịp sống đặc trưng của bà con Long Sơn. Từ những năm trước, nhiều hộ chỉ có vài trăm mét bè; nay, diện tích nuôi tăng theo nhu cầu thị trường, giúp họ yên tâm gắn bó với nghề.
Người dân Long Sơn vui mừng trong ngày thu hoạch khi những dây hàu đạt độ lớn đẹp. Ảnh: nongnghiepmoitruong.vn
Nghề nuôi hàu là điểm tựa kinh tế của người dân
Khoảng cuối thập niên 1990, việc nuôi trồng thủy sản bằng bè mới xuất hiện rải rác tại Long Sơn. Ban đầu, người dân thử sức với nhiều loại con nuôi khác nhau, nhưng hàu lại phù hợp nhất với điều kiện nơi đây. Từ đó, nghề treo hàu dần phổ biến và trở thành nguồn thu chính cho nhiều hộ.
Một trong những lý do khiến nghề này được ưa chuộng là chi phí đầu tư không quá lớn. Người nuôi chỉ cần dựng bè, chuẩn bị dây treo và miếng thể rồi thả xuống nước. Hàu lớn nhờ nguồn thức ăn tự nhiên nên không phải tốn thêm chi phí mồi, tạo lợi thế rõ rệt so với nhiều mô hình khác.
Thời gian nuôi tương đối ngắn, thường từ năm đến sáu tháng là có thể thu hoạch. Nhờ vậy, người nuôi có thể xoay vòng vốn nhanh, hạn chế rủi ro. Hiện nay, sản lượng hàu thu hoạch hàng năm tại Long Sơn khá ổn định, giúp nhiều hộ có thu nhập khá, thậm chí mở rộng quy mô nuôi.
Bên cạnh lợi ích kinh tế, nghề nuôi hàu còn tạo việc làm tại chỗ. Các công việc như lặn kiểm tra dây, thu gom hàu, phân loại hoặc vận chuyển đều cần thêm lao động. Những người làm công có thu nhập ổn định, góp phần cải thiện đời sống chung của địa phương.
Hàu còn có tác dụng lọc nước tự nhiên, góp phần giữ môi trường sông sạch hơn. Mỗi bè hàu không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn giúp cân bằng hệ sinh thái, tạo điều kiện để các loài thủy sản khác sinh trưởng.
Hàu còn có tác dụng lọc nước tự nhiên, góp phần giữ môi trường sông sạch hơn
Khi những bè hàu trở thành điểm đến trải nghiệm du lịch
Vẻ đẹp sông nước Long Sơn cộng với những bè hàu mộc mạc đã tạo điều kiện để du lịch cộng đồng phát triển. Nhiều du khách tìm đến đây để tận mắt xem người dân treo hàu, chăm hàu và cảm nhận nhịp sống đặc trưng của vùng cửa biển.
Các hộ nuôi, hợp tác xã cũng dần thay đổi để phù hợp với hình thức du lịch. Nhiều nơi đầu tư nhà hàng nổi, khu trải nghiệm… Du khách có thể đi thuyền vào trong khu bè, tận tay chạm vào dây hàu, nghe người dân kể về hành trình nuôi dưỡng chúng. Sau đó, họ được thưởng thức những món hàu tươi vừa vớt lên khỏi mặt nước.
Nhà hàng nổi trên sông trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho khách muốn cảm nhận vị hàu nguyên bản nhất. Các món ăn như hàu nướng, hàu hấp, hàu sống được chế biến ngay tại chỗ. Không gian sông nước thoáng đãng, kết hợp với vị biển mặn mòi của hàu, tạo nên những trải nghiệm mà du khách khó quên.
Việc kết hợp giữa nuôi thủy sản và du lịch không chỉ giúp nâng giá trị sản phẩm mà còn mở ra hướng phát triển mới. Du khách đến nhiều giúp tăng lượng tiêu thụ tại chỗ, đồng thời góp phần quảng bá thương hiệu hàu Long Sơn rộng rãi hơn.
Một điểm đáng chú ý là sản phẩm hàu nơi đây đã được đăng ký bảo hộ, tạo nền tảng quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu lâu dài. Nhờ vậy, du lịch gắn với làng nghề được định hướng theo hướng bền vững, vừa giữ được nét văn hóa truyền thống vừa mang lại lợi ích kinh tế.
Long Sơn ngày nay vẫn giữ nguyên vẻ mộc mạc của vùng cửa biển, nhưng cuộc sống người dân đã dần đổi thay nhờ nghề nuôi hàu. Sự kết hợp giữa sinh kế truyền thống và du lịch trải nghiệm đang tạo nên bước chuyển mới cho địa phương. Khi những bè hàu không còn chỉ là nơi mưu sinh, mà còn trở thành điểm đến văn hóa – ẩm thực, Long Sơn đã viết nên câu chuyện riêng của mình: từ nghề truyền thống vươn lên thành thương hiệu độc đáo giữa sông nước.


English