Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư lan tỏa mạnh mẽ, chuyển đổi số đã và đang tạo nên bước ngoặt trong mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội, trong đó có ngành nuôi trồng thủy sản – một trong những trụ cột quan trọng của nền nông nghiệp và kinh tế Việt Nam.
- Chuyển đổi số – xu thế tất yếu của ngành thủy sản
Nuôi trồng thủy sản ngày nay không chỉ dừng lại ở kỹ thuật truyền thống, mà đang được tích hợp công nghệ cao: hệ thống giám sát môi trường nước tự động, trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý dịch bệnh, blockchain trong truy xuất nguồn gốc, hay dữ liệu lớn (Big Data) trong dự báo sản lượng. Sự thay đổi này đòi hỏi nguồn nhân lực không chỉ giỏi chuyên môn, am hiểu sinh học thủy sản, mà còn cần khả năng tiếp cận và vận hành công nghệ số.
- Nhu cầu nhân lực chất lượng cao
Theo dự báo, nhu cầu lao động trong ngành nuôi trồng thủy sản giai đoạn tới sẽ gia tăng cả về số lượng và chất lượng. Các doanh nghiệp, hợp tác xã, và trang trại nuôi công nghệ cao cần đội ngũ:
- Kỹ sư nuôi trồng thủy sản am hiểu quy trình sản xuất hiện đại, ứng dụng IoT, AI, và tự động hóa.
- Chuyên gia quản lý dữ liệu thủy sản có khả năng phân tích số liệu môi trường, thị trường, và đề xuất giải pháp.
- Nhân lực quản trị chuỗi giá trị có kiến thức về truy xuất nguồn gốc, thương mại điện tử và tiếp thị số.
- Kỹ thuật viên vận hành công nghệ thông minh trong các hệ thống giám sát, điều khiển nuôi trồng.
- Thách thức đặt ra
Sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao đang là bài toán lớn của ngành. Phần lớn lao động hiện nay vẫn quen với phương thức sản xuất truyền thống, trong khi yêu cầu mới đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức sinh học – kỹ thuật nuôi trồng – công nghệ số. Ngoài ra, ngoại ngữ và kỹ năng số của lực lượng lao động còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng hội nhập quốc tế.
- Cơ hội và hướng đi cho đào tạo
Để đáp ứng nhu cầu trong thời kỳ chuyển đổi số, các cơ sở đào tạo cần:
- Cập nhật chương trình giảng dạy gắn kết kiến thức nuôi trồng thủy sản với công nghệ thông minh và kinh tế số.
- Tăng cường thực hành – trải nghiệm trong môi trường nuôi công nghệ cao, liên kết doanh nghiệp – nhà trường.
- Phát triển kỹ năng số và ngoại ngữ cho sinh viên, tạo nền tảng hội nhập quốc tế.
- Đào tạo nhân lực đa ngành, không chỉ giỏi chuyên môn mà còn linh hoạt trong tư duy, sáng tạo trong ứng dụng công nghệ.
Thời kỳ chuyển đổi số mở ra cơ hội to lớn cho ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam phát triển theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập. Tuy nhiên, để tận dụng được cơ hội này, nguồn nhân lực chất lượng cao chính là “chìa khóa vàng”. Đầu tư cho đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nhân lực không chỉ là nhiệm vụ của các cơ sở giáo dục, mà còn là chiến lược quan trọng của doanh nghiệp và toàn ngành.
Khoa Thuỷ sản – Học viện Nông nghiệp Việt Nam nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành Thuỷ sản
https://vnua.edu.vn/thong-bao/tuyen-sinh-dao-tao-trinh-do-tien-si-nam-2025-57262
https://vnua.edu.vn/thong-bao/tuyen-sinh-dao-tao-trinh-do-thac-si-nam-2025-57260
https://vnua.edu.vn/thong-bao/thong-bao-tuyen-sinh-dai-hoc-he-chinh-quy-nam-2025-56902
Khoa Thuỷ sản
English