Chế phẩm sinh học thiên nhiên từ lá bàng khô chứa nhiều dược chất, đặc biệt là violaxanthin, giúp cải thiện tăng trưởng, tỷ lệ sống, góp phần tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm và một số loại vi khuẩn trong nước và trên cơ thể tôm, cá. Lá bàng được xem là có tiềm năng thay thế kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.
Tác dụng diệt khuẩn trên cá
Lá bàng khô được xem là một loại thảo dược được nhiều nước trên thế giới nghiên cứu và sử dụng thành công trong điều trị bệnh về nấm, kí sinh trùng và kháng khuẩn.
Kết quả nghiên cứu của Chitmanat & cs. (2005) cho biết, chiết xuất thô từ lá bàng ở nồng độ 800mg/L đã loại bỏ đáng kể ngoại ký sinh trùng Trichodina sp. trên cá rô phi (trọng lượng trung bình 3,62±0,06g/con) sau 2 ngày điều trị. Ngoài ra, chiết xuất từ lá bàng còn làm giảm nhiễm nấm ở trứng cá rô phi.
Năm 2009, nghiên cứu chiết xuất từ dung dịch lá bàng khô ở nồng độ 120 ml/L có hiệu quả trong việc kiểm soát sán lá đơn chủ và P. pillulareem, tuy nhiên nó không có tác dụng chống lại trùng quả dưa I. multifiliis sau 7 ngày điều trị. Hiện nay, các công trình về lá bàng và chiết xuất của nó vẫn được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu.
Kết quả nghiên cứu của Yakubu & cs. (2020), cho thấy dịch chiết lá Terminalia catappa đã tăng cường đáp ứng miễn dịch và khả năng kháng bệnh của cá rô phi đỏ lai (Oreochromis sp.) chống lại vi khuẩn Streptococcus agalactiae ở liều 31,25 và 62,5 mg/kg.
Cải thiện tăng trưởng và tỷ lệ sống trên tôm
Các chiết xuất từ lá bàng có thể loại bỏ Zoothamnium spp. trên hậu ấu trùng tôm sú trong 24 giờ sau khi tiếp xúc (Watchariya & cs., 2004). Theo nghiên cứu của Ikhwanuddin & cs. (2014), chiết xuất từ lá bàng giúp cải thiện tỷ lệ sống sót cũng như tăng trưởng năng suất của hậu ấu trùng tôm sú. Ngoài ra, theo nghiên cứu của Gesila Grace P. Pañares (2022), kết quả cho thấy rằng việc bổ sung 10% chiết xuất từ lá bàng vào khẩu phần ăn ảnh hưởng tích cực đến sự tăng trưởng và tỷ lệ sống của hậu ấu trùng tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii).
Tại Việt Nam, theo kinh nghiệm của những người nuôi cá cảnh, lá bàng khô được sử dụng để tạo màu, ngăn ngừa một số vi khuẩn và các loại nấm trên cá rồng và các loài cá ưa nước mềm như cá dĩa, cá thìa lìa, kích thích cá rồng sinh sản, khử mùi hôi của nước và hồ cá. Bên cạnh đó, chiết xuất lá bàng có chứa một lượng calcium cao giúp làm tăng cơ bắp, bộ xương khỏe mạnh, răng và các vây cá to đều và đẹp.
Ngoài ra, khi sử dụng chế phẩm từ lá bàng, nước thải ra môi trường có chỉ số tốt hơn nước sử dụng kháng sinh. Bên cạnh đó, chế phẩm còn góp phần phát triển năng suất sinh sản của cá, đặc biệt là với cá tra, cá basa, cá ngừ.
Nhóm NCM Bệnh Thủy sản
English