Trong những năm gần đây, ngành nuôi trồng thủy sản đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, không chỉ mang lại nguồn thu nhập lớn cho người nông dân mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Một trong những loài cá đang dần khẳng định vị trí của mình nhờ vào giá trị kinh tế cao là cá chạch lấu. Đây là loài cá nước ngọt có sức đề kháng tốt, khả năng thích nghi cao và đặc biệt có giá trị dinh dưỡng lớn, khiến nó trở thành đối tượng nuôi trồng tiềm năng.
Đặc điểm chung của loài cá chạch lấu
Cá chạch lấu (Mastacembelus armatus) là loài cá nước ngọt, thường sinh sống ở các sông, hồ và ao. Chúng có thân hình thon dài, đầu nhọn và da trơn bóng, màu sắc cơ thể từ nâu đến vàng nhạt với các vệt đen hoặc xám nhạt chạy dọc thân. Điểm đặc biệt là cá chạch lấu có vây lưng kéo dài từ đầu tới đuôi, giúp chúng dễ dàng di chuyển trong môi trường nước.
Về kích thước, cá chạch lấu có thể phát triển đến chiều dài 50 – 70cm và nặng từ 0,5 đến 1kg khi trưởng thành, tùy thuộc vào điều kiện nuôi dưỡng. Đây là loài ăn tạp, chủ yếu tiêu thụ các loại động vật nhỏ như giun, tôm, cá con và thực vật thủy sinh. Chúng có thể sinh sống trong môi trường nước ngọt hoặc nước lợ nhẹ, phù hợp với nhiều hệ sinh thái khác nhau.
Cá chạch lấu sống ở những vùng nước ngọt. Ảnh: baotayninh.vn
Lợi ích kinh tế khi nuôi cá chạch lấu
Nhu cầu thị trường cao
Cá chạch lấu là loại cá có giá trị dinh dưỡng cao, giàu protein và ít chất béo, là món ăn bổ dưỡng được ưa chuộng trong nhiều gia đình. Thịt cá mềm, ngon, không có mùi tanh và có nhiều cách chế biến khác nhau như chiên, hấp, nướng hay làm gỏi. Vì vậy, nhu cầu tiêu thụ cá chạch lấu trong các nhà hàng, quán ăn ngày càng tăng, đặc biệt ở các thành phố lớn.
Không chỉ tiêu thụ trong nước, cá chạch lấu còn có tiềm năng xuất khẩu. Các thị trường quốc tế như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đều có nhu cầu nhập khẩu cá chạch lấu, bởi thịt cá thơm ngon và có lợi cho sức khỏe.
Giá bán ổn định và cao
Hiện tại, giá bán cá chạch lấu trên thị trường dao động từ 150.000 đến 250.000 đồng/kg tùy thuộc vào kích cỡ và chất lượng cá. Đối với những hộ nuôi thành công, một vụ nuôi kéo dài từ 8 đến 10 tháng có thể thu về hàng trăm triệu đồng từ việc bán cá, chưa kể đến các lợi ích phụ trợ khác như bán giống hay cung cấp thức ăn cho thị trường.
Chi phí nuôi thấp, khả năng sinh trưởng tốt
Cá chạch lấu có sức đề kháng tốt, ít mắc các bệnh thông thường so với nhiều loại cá khác. Điều này giúp người nuôi giảm bớt chi phí cho thuốc và các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh. Hơn nữa, cá có thể ăn nhiều loại thức ăn tự nhiên trong môi trường ao nuôi như côn trùng, tảo và các loại sinh vật nhỏ, giúp giảm chi phí thức ăn nhân tạo.
Loài cá dễ nuôi, ít mắc bệnh. Ảnh: baodantoc.vn
Kỹ thuật nuôi cá chạch lấu
Ao nuôi cá chạch lấu cần có độ sâu từ 1.5 đến 2m, diện tích từ 500 đến 1.000m2 tùy vào quy mô nuôi. Trước khi thả giống, ao cần được vệ sinh kỹ lưỡng, dọn sạch bùn và xử lý mầm bệnh. Nguồn nước phải đảm bảo sạch, không bị ô nhiễm và có độ pH từ 6.5 đến 7.5, độ mặn tối đa là 2‰ để cá phát triển tốt nhất.
Giống cá chạch lấu có thể được mua từ các trại giống uy tín hoặc từ những cá thể bố mẹ tự nhiên. Cá giống nên có kích thước đồng đều, không có dấu hiệu bệnh tật. Trước khi thả cá vào ao nuôi, cần ngâm giống trong dung dịch muối loãng khoảng 2 – 3 phút để sát trùng.
Số lượng thả giống dao động từ 15 đến 20 con/m2 để đảm bảo cá có không gian phát triển tốt, không bị cạnh tranh thức ăn và không gian sinh sống.
Trong quá trình nuôi, cần thường xuyên theo dõi chất lượng nước, điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cá. Thức ăn cho cá chạch lấu bao gồm các loại thức ăn công nghiệp có hàm lượng đạm cao, thức ăn tự nhiên như giun đất, cá con và tôm nhỏ.
Ngoài ra, cần bổ sung thêm vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho cá. Cần kiểm tra định kỳ tình trạng sức khỏe của cá, phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời. Đặc biệt, cá chạch lấu dễ bị tấn công bởi các loại ký sinh trùng, vì vậy cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa như xử lý môi trường nước và tiêm phòng định kỳ.
Nuôi cá chạch lấu không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân mà còn đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành thủy sản Việt Nam. Với tiềm năng lớn và những ưu điểm vượt trội, cá chạch lấu sẽ tiếp tục là đối tượng nuôi trồng được nhiều người lựa chọn trong tương lai.
Khoa Thủy sản sưu tầm
English