Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gồm tỉnh và xã chính thức được triển khai trên toàn quốc, bỏ cấp huyện. Như lời Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, cả dân tộc đang “cùng hành quân vươn tới tương lai rực rỡ của đất nước”, và ngành thủy sản chắc chắn cũng hòa nhịp trong hành trình ấy.

Hết bị chia cắt theo địa giới, vùng nuôi sẽ dễ quy hoạch
Một trong những khó khăn của ngành nuôi trồng thủy sản là vùng nuôi bị chia cắt bởi địa giới hành chính. Việc đầu tư hệ thống thủy lợi vùng nuôi hoặc khu xử lý nước thải tập trung có thể bị vướng quy hoạch chồng chéo và cần chờ đến sự điều phối liên huyện, liên tỉnh.
Những vùng nuôi được quy hoạch tập trung quy mô lớn sẽ mang đến nhiều lợi ích lâu dài. Ảnh: Tepbac.
Chuyển sang mô hình địa phương 2 cấp, tỉnh sẽ là đầu mối quy hoạch vùng nuôi lớn và đồng bộ hơn theo đặc điểm sinh thái. Vùng nuôi không còn bị gò bó theo địa giới hành chính. Từ đó, các vùng nuôi có thể được tổ chức lại theo mô hình liên xã, liên tỉnh, phù hợp với điều kiện sinh thái thực tế thay vì ranh giới hành chính.
Việc đầu tư hạ tầng thủy lợi, hệ thống cấp thoát nước hay khu xử lý nước thải dùng chung cũng sẽ dễ dàng quy hoạch thống nhất. Đồng thời, lịch mùa vụ và kế hoạch kiểm soát dịch bệnh có thể được áp dụng đồng bộ trên quy mô vùng để giúp giảm rủi ro, tăng hiệu quả.
Giảm trung gian, dễ tiếp cận chính sách, dễ thu hút đầu tư
Việc bỏ cấp huyện giúp giảm đáng kể tầng nấc trung gian trong hệ thống hành chính, từ đó tạo điều kiện để người nuôi và doanh nghiệp làm việc trực tiếp với cấp xã và tỉnh.
Cấp xã là nơi gần dân nhất, hiểu rõ thực tế từng vùng nuôi, trong khi cấp tỉnh có đủ thẩm quyền để ra quyết định nhanh chóng về quy hoạch, đầu tư và hỗ trợ kỹ thuật. Mô hình này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao hiệu quả phối hợp giữa chính quyền và người làm nghề.
Hệ thống tinh gọn giúp chính sách nhanh, đúng người, đúng nhu cầu. Ảnh: Tepbac.
Người nuôi sẽ thuận tiện hơn khi tiếp cận các chương trình hỗ trợ như vay vốn, chuyển giao kỹ thuật hay đăng ký mô hình mới. Nhờ hệ thống tinh gọn, bà con có thể làm việc trực tiếp với chính quyền xã, nơi đã được giao nhiều quyền hơn và nắm sát tình hình sản xuất. Chính sách vì thế cũng được triển khai nhanh hơn, đúng người và đúng nhu cầu thực tế.
Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thủy sản cũng được hưởng lợi rõ rệt. Việc tiếp cận quy hoạch vùng nuôi hay đầu tư hệ thống hạ tầng dùng chung như ao lắng, khu xử lý nước thải sẽ thuận lợi hơn khi chỉ cần làm việc với ít đầu mối. Bên cạnh đó, các mô hình mẫu điển hình hay mô hình liên kết vùng có thể được triển khai nhanh hơn và linh hoạt hơn, nhờ sự chủ động và đồng hành chặt chẽ từ chính quyền địa phương.
Chính quyền địa phương 2 cấp mang hy vọng chuyển mình
Ngành thủy sản nói chung, và ngành tôm nói riêng đã trải qua nhiều năm đối mặt với dịch bệnh, chi phí sản xuất cao và áp lực cạnh tranh quốc tế. Trong bối cảnh đó, việc tinh gọn bộ máy chính quyền chính là cơ hội để ngành tôm bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ.
Mô hình mới mang đến nhiều hy vọng mới cho ngành thủy sản. Ảnh: Tepbac.
Đây là thời điểm thích hợp để tái thiết vùng nuôi theo sinh thái, liên kết vùng nhằm quản lý dịch bệnh và môi trường hiệu quả hơn, đồng thời đẩy mạnh số hóa để tăng năng suất và minh bạch trong chuỗi giá trị.
Khi chính sách đến đúng nơi, dữ liệu được kết nối thông suốt và người nuôi được hỗ trợ kịp thời, ngành tôm sẽ có nền tảng vững chắc để phát triển chuyên nghiệp hơn. Mô hình chính quyền 2 cấp không chỉ là thay đổi về bộ máy, mà còn là đòn bẩy để thủy sản Việt Nam tái thiết lập và vươn lên bền vững.